KOMUNIKAT W SPRAWIE ODDZAŁYWANIA ODOROWEGO

W związku z interwencjami mieszkańców w sprawie uciążliwości odorowej Zarząd Spółki informuje, że zostało podjętych szereg działań mających na celu ograniczenie, a docelowo wyeliminowanie uciążliwości odorowej oczyszczalni ścieków i kompostowni.

Szczególnie eksploatowana przez Spółkę kompostownia osadów i odpadów zielonych jest przyczyną pojawiających się w ostatnim czasie problemów. Złożyło się na to szereg uwarunkowań ogólnych i szczególnych, takich jak:
• awaria propylera (mieszadła) i konieczność wyłączenia na okres kilku miesięcy jednej z trzech zamkniętych komór fermentacyjnych , co spowodowało zwiększona ilość produkcji osadów o mniejszym stopniu ustabilizowania, które musieliśmy tymczasowo składować na oczyszczalni (obecnie komora przywrócona jest do pracy);
• problemy z pozyskaniem materiałów strukturalnych, takich jak słoma, gałęzie, odpady z przemysłu drzewnego i leśnego niezbędnych do prawidłowego prowadzenia procesu kompostowania. Pomimo podpisanych kontraktów nasi partnerzy nie wywiązali się z dostaw słomy w odpowiedniej ilości, co spowodowane był niższymi plonami zbóż w tamtym roku. Dodatkowym utrudnieniem był dynamiczny rozwój rynku tzw. biomasy. Słoma i odpady drzewne kierowane były w 2011 do produkcji peletów wykorzystywanych do wytwarzania energii „zielonej”.
• awaryjne działanie instalacji dezodorującej, która została zainstalowana dopiero we wrześniu 2011 roku, po zakończeniu projektu badawczego (problemy ze sterowaniem, zamarzanie instalacji w okresie zimowym, dobór środka dezaktywującego, wadliwe dysze zmgławiające);
• uwarunkowania atmosferyczne związane z bardzo niskimi temperaturami tej zimy, co spowodowało zmniejszenie kinetyki procesu kompostowania (jest to proces biologiczny, z udziałem mikroorganizmów);
• błędy własne, szczególnie brak zachowania odpowiednich procedur technologicznych w konstruowaniu mieszanek kompostowych, niewystarczający nadzór nad pracą całej instalacji, brak doświadczeń z pracą instalacji dezodorujących.

Dodatkowym niesprzyjającym warunkiem jest również lokalizacja instalacji. Tylko 400 m dzieli kompostownię od ul. Borchardta (patrz mapa poniżej), a naturalną granica jest rzeka Słupia i podmokłe tereny, dodatkowo wzmagające oddziaływanie odorowe (wilgoć w powietrzu wzmaga czynnik złowonny). Przy wiatrach wiejących z północy i wschodu w warunkach pogody niżowej (blokującącej wymianę powietrza z górnymi warstwami atmosfery) powstaje swoisty korytarz sprzyjający transportowi odorantów, które wyczuwalne są przy minimalnym rozcieńczeniu.

 Źródło: Google Maps

Zapewniamy, że dzisiejszy stan wiedzy oraz prowadzone przez nas badania środowiska pracy potwierdzają brak negatywnego wpływu emisji na zdrowie ludzi z takich instalacji, jak eksploatowana przez Spółkę. Związki zapachowe wytwarzane w trakcie kompostowania są powszechnie znane, a ich oddziaływanie na zdrowie jest dobrze opisane w literaturze fachowej. Tego typu obiektów w samej UE jest kilka tysięcy (w Niemczech jest ok. 1 000 kompostowni), a pracujący na nich ludzie nie są narażeni na czynniki powodujące jakiekolwiek nadmierne ryzyka dla ich bezpieczeństwa pracy. Oczywiście nie wyklucza to ogólnego dyskomfortu związanego z subiektywnym odczuciem nieprzyjemnych zapachów.

Oczyszczalnia i kompostowania są ważnymi i niezbędnymi instalacjami dla życia naszego miasta i regionu. Niewielu z Państwa ma świadomość, że słupska oczyszczalnia ścieków oczyszczająca ścieki z miasta Słupska oraz gmin Kobylnica i Słupsk jest jednocześnie największym producentem odpadów w regionie. Powstające w wyniku oczyszczania ścieków osady stanowiły do niedawna ¼ wszystkich odpadów z miasta i regionu deponowanych na składowisku w Bierkowie. Produkcja roczna wynosiła ponad 15 000 ton rocznie. Obecnie po procesach modernizacyjnych poprzez lepszą stabilizację i odwodnienie zmniejszyliśmy masę osadów do ok. 8 500 ton/rok.

Od 1 stycznia 2013 roku – zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki I Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu – osady nie będą mogły być składowane. Oznacza to że jedynymi metodami na osady będą metody biologiczne, takie jak kompostownie lub metody termiczne jak spalarnie. Różnica pomiędzy tymi metodami jest olbrzymia, lecz sprowadzając ocenę tych metod do języka potocznego można przyjąć taką zasadę: jeśli osad nadaje się do ponownego wykorzystania to należy go skierować do środowiska i wykorzystać potencjał nawozowy. Jeśli osad zawiera substancje niebezpieczne dla zdrowia i życia ludzi, należy go spalić. Emisje z kompostowni różnią się tym od spalani, że są czasami wyczuwalne, w przypadku spalarni są zazwyczaj niewyczuwalne (poza procesem suszenia), co nie oznacza, że ich nie ma.

Znacznym argumentem za kompostowniami są również koszty, które zazwyczaj są 3- do 4-krotnie niższe niż spalanie. Dlatego jesteśmy przekonani, że dla słupskich czystych osadów najlepszym rozwiązaniem jest ich kompostowanie. Będąc pionierami w tej technologii (kompostowanie osadów na skalę techniczną rozpoczęło się już w 2000 roku) jesteśmy dla wielu innych instalacji obiektem referencyjnych. Wiele instytucji takich jak Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Ministerstwo Środowiska traktuje naszą instalację jako tzw. dobrą praktykę (good practice ).

Chcąc utrzymać wysoki standard techniczny i status przedsiębiorstwa profesjonalnego musimy sobie poradzić również z problemami odorowymi. Pomimo, że brak jest odpowiednich regulacji prawnych w zakresie przeciwdziałania uciążliwości zapachowej Spółka nie ma zamiaru wykorzystywać tego faktu. Dlatego podjęliśmy konkretne działania, które mają docelowo ograniczyć nasze oddziaływanie do granicy własnej działki.

Do końca lipca ma zostać opracowana i wdrożona procedura zarządcza w ramach obowiązującego w spółce Zintegrowanego Systemu Zarządzania ISO 9001:2009 i 14001:2005. Ma ona wyeliminować błędy technologiczne oraz wprowadzić procedury postępowania na wypadek awarii różnych systemów związanych z procesem kompostowania i dystrybucji kompostu. Będzie ona nadzorowana przez niezależnych zewnętrznych audytorów z Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji.

W przeciągu najbliższych dwóch lat mamy zamiar wybudować kolejną komorę fermentacyjną, która jeszcze lepiej zabezpieczy redukcję masy organicznej w osadzie (stabilizacja), a tym samym zmniejszy podatność na zagniwanie oraz zmniejszy ryzyka związane z koniecznością wyłączenia jednej z komór fermentacyjnych.

Zwiększamy swoja aktywność na rynku biomasy. Będziemy poszukiwać partnerów pewnych i solidnych w dostawie słomy. Rozważamy możliwość rozwoju istniejącej plantacji wierzby krzewiastej samodzielnie lub z profesjonalnymi partnerami. Chcemy również pozyskiwać więcej czystych odpadów strukturalnych, takich jak gałęzie z rynku komunalnego (zabiegamy o status instalacji regionalnej dla odpadów zielonych w Planie Gospodarki Odpadami Województwa Pomorskiego).

Do końca września zmodernizujemy system dezodoryzacji. Obecna kurtyna zamgławiająca wyposażona zostanie w system zabezpieczeń antyzamarzaniowych. Poprawimy sterowanie instalacją wprowadzając podgląd podstawowych sygnałów sterowniczych do systemu nadzoru i wizualizacji (tzw. SCADA), który będzie mógł być nadzorowany przez osoby odpowiedzialne przez całą dobę z dowolnego miejsca. Dodatkowym wyposażeniem systemu ma być stacja meteorologiczna współpracująca z systemem dezodoryzacji.

Wznowiliśmy ponownie program badawczy związany z działaniami antyodorowymi. Rozważamy możliwość zastosowania nowych technik dezodoryzacyjnych wykorzystujących biofiltrację, fotokatalizę, a nawet techniki plazmowe. Jest to olbrzymia dyscyplina wiedzy wymagająca znacznego zaangażowania merytorycznego naszych technologów. Chcemy do końca roku wykonać przegląd i ewentualne testy w skali laboratoryjnej lub półtechnicznej różnych metod. Na te potrzeby przygotowujemy obecnie zlecenie do szczegółowego zbadania poziomu wszelkich substancji występujących w gazach odlotowych z kompostowni i z oczyszczalni.

Powyższe wyjaśnienie składamy w celu uczciwego wyjaśnienia całej sprawy i umożliwienia weryfikacji naszych działań. Chcemy być postrzegani jako profesjonalne przedsiębiorstwo, szanujące wartości dobrego sąsiedztwa i transparentnych działań. Pomimo, że presja środowiska lokalnego, władz Spółki i mediów jest olbrzymia musimy pracować efektywnie.

Jeszcze raz przepraszamy wszystkich, którzy odczuli dyskomfort związany z odorami z naszych obiektów i prosimy o wyrozumiałość i trochę czasu na rozwiązanie tych niełatwych zadań. O naszych dalszych działaniach będziemy Państwa informowali.

Z poważaniem:

Andrzej Wójtowicz
Prezes Zarządu
„Wodociągi Słupsk” Sp. z o.o.