O projekcie

„Wykorzystanie ciepła odpadowego z kogeneracji biogazowej w systemie ciepłowniczym miasta Słupska”

Projekt jest elementem szerszej koncepcji Słupskiego Klastra Bioenergetycznego (SKB), w ramach której lokalne przedsiębiorstwa i społeczności energetyczne powinny w jak najszerszym zakresie przechodzić z pozycji „przemysłowego odbiorcy energii” do pozycji ,,autoproducenta przemysłowego” lub prosumenta biznesowego. Skojarzona produkcja ciepła i energii elektrycznej może być elementem stymulującym rozwój lokalnej energetyki i podniesienie efektywności wytwarzania i dystrybucji. istniejący lokalny system wymaga znacznych nakładów w celu dostosowania do nowych norm prawnych oraz zwiększenia niezawodności systemu. Stwarza to możliwość połączenia inicjatywy SKB z potrzebami zmian lokalnej infrastruktury oraz transfer energii pomiędzy dwoma systemowymi operatorami: dystrybucji ciepła i energii elektrycznej. Wykorzystanie ciepła odpadowego z kogeneracji z biogazu podniesie efektywność energetyczną systemu ciepłowniczego miasta Słupska, zmniejszy emisyjność produkcji energii i korzystnie wpłynie na koszty usług komunalnych w regionie.. Rozproszenie źródeł wytwórczych poprawi sprawność przesyłu ciepła, wprowadzi element konkurencyjności i lepsze wykorzystanie potencjału energetycznego.

Projekt realizowany jest przez „Wodociągi Słupsk: Sp. z o.o. jako Beneficjenta.

Termin podpisania umowy o dofinansowanie: 17.08.2020 r.

Termin podpisania aneksu nr 1 do umowy o dofinansowanie projektu: 18.12.2020 r.

Termin podpisania aneksu nr 2 do umowy o dofinansowanie projektu: 21.12.2021 r.

Całkowita wartość projektu wyniosła:  11.010.886,19 zł

Całkowita wartość wydatków kwalifikowanych: 8.045.740,54 zł

Wartość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wyniosła: 4. 480.190,47 zł 

Ostateczny okres realizacji projektu: luty 2020 r. – czerwiec 2022 r.

Cele projektu:

Podstawowym celem szczegółowym projektu jest:

• zwiększenie sprawności funkcjonowania komunalnej infrastruktury energetycznej, przywrócenie silnej pozycji ciepłownictwa systemowego i stworzenie atrakcyjnej i konkurencyjnej oferty ciepła sieciowego.

Realizacja projektu będzie wsparciem dla działań prowadzonych przez Miasto Słupsk w ramach Planu Gospodarki Niskoemisyjnej oraz operatora i wytwórcę ciepła systemowego spółkę ciepłowniczą Engie EC Słupsk. Zmniejszy koszty dostosowania ciepła systemowego o istotny wolumen ciepła odpadowego pochodzącego z OZE. Wpływa korzystnie na rynek pracy i atrakcyjność lokalnej gospodarki. Stwarza konkurencję na rynku energii elektrycznej. Daje możliwość dalszego rozwoju lokalnej energetyki w oparciu o własne odnawialne źródła wytwórcze,

Kolejnym celem projektu jest:

• redukcja emisji GHG w lokalnej energetyce poprzez wykorzystanie potencjału energetycznego odpadów biologicznych i osadów ściekowych w instalacji OZE oraz wysokosprawnej kogeneracji gazowej.

Projekt wpisuje się w zasady gospodarki W obiegu zamkniętym i istotnie zmniejsza emisję na potrzeby produkcji energii elektrycznej i cieplnej na lokalnym rynku. Wysoka kaloryczność bioodpadów produkowanych przez lokalny przemysł i mieszkańców będzie mogła być transformowana na energię cieplną i elektryczną w instalacjach fermentacji i kogeneracji oczyszczalni ścieków i dostarczana z powrotem do lokalnej gospodarki. Zmniejszy to emisyjność produkcji, umożliwi uzyskanie świadectwa pochodzenia energii dla lokalnych producentów wyrobów i usług, a w konsekwencji umożliwi uzyskanie neutralności klimatycznej Miasta Słupska i regionu.

Uzupełniającym celem projektu jest:

• stworzenie modelu biznesowego, który w korzystny i w trwały sposób wpłynie na zmniejszenie presji na cenę usług komunalnych spowodowanej rosnącymi cenami energii.

Zakres projektu:

Ciepłownictwo systemowe w Słupsku oparte jest całkowicie o węglowe źródła wytwórcze, a w oczyszczalni ścieków w Słupsku powstaje ciepło odpadowe w kogeneracji bazującej na biogazie. Ideą projektu jest stworzenie technicznych i formalnych możliwości jego wykorzystania w miejskim systemie ciepłowniczym. W modelu skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w CHP wykorzystującego biogaz i uzupełniająco GZ-50, powstaje znaczna ilość ciepła, przewyższająca możliwości konsumpcji na własne potrzeby oczyszczalni ścieków. W związku z tym powstaje ciepło odpadowe, które tracone jest na chłodnicach jednostek kogeneracyjnych.

Podjęte inicjatywy budowy Słupskiego Klastra Bioenergetycznego pozwoliły znaleźć efektywne rozwiązanie, umożliwiające poprzez połączenie oczyszczalni ścieków z miejską siecią ciepłowniczą w węźle cieplnym Parku Wodnego „Trzy Fale”, który ma znaczne potrzeby na energię cieplną do podgrzewania wody basenowej niskoparametrowej, na stworzenie potencjału wykorzystania ciepła odpadowego z oczyszczalni, z zapewnieniem alternatywnego źródła ciepła z sieci miejskiego przedsiębiorstwa ciepłowniczego.

Istotna także jest konieczność zwiększenia potencjału produkcyjnego i stabilności dostaw ciepła z oczyszczalni, co jest możliwe dzięki wzrostowi produkcji biogazu oraz możliwości wykorzystania GZ-50 w wysokosprawnej kogeneracji.

Wybrany przez Spółkę  wariant inwestycji jest optymalny pod względem zaspokojenia popytu ze strony użytkowników wskazanych w grupie beneficjentów pośrednich projektu, przede wszystkim poprzez zwiększenie efektywności energetycznej obiektów Spółki oraz skuteczną likwidację zagrożeń dla zdrowia związanych z emisją zanieczyszczeń (CO2).

Przedsięwzięcie polega na rozbudowie zespołu kogeneracji w „OŚ” wraz z rozbudową miejskiego systemu sieci cieplnej, łączącej „OŚ” z obiektem Parku Wodnego „Trzy Fale” w Słupsku. Zadanie to podzielono na  następujące 2 etapy:

• ETAP I – Rozbudowa węzła CHP (zespołu kogeneracji) w oczyszczalni ścieków w Słupsku,
• ETAP II – Rozbudowa miejskiego systemu ciepłowniczego poprzez budowę sieci cieplnej z „OŚ” do Parku Wodnego „Trzy Fale” wraz z węzłami cieplnymi w tych obiektach.

Planowane efekty projektu:

Uwzględniając wszystkie dotychczasowe emisje włącznie z odbiorami energii ze źródeł sieciowych, a które są przewidziane do zasilana z CHP oczyszczalni ścieków (Baza Wodociągów, Park Wodny Trzy Fale), rozbudowa systemu kogeneracyjnego, zwiększenie jego dyspozycyjności i sprawności oraz zagospodarowanie ciepła, które obecnie jest wydalane przez chłodnice awaryjne,  spowoduje redukcję C0₂ wynosząca powyżej 30% w porównaniu do stanu wyjściowego. Zakładany poziom redukcji wynosi 3 486 t C0₂/rok.  Ponadto  w ramach II etapu prac zostanie wybudowana sieć ciepłownicza o długości ok. 1,55 km.

Korzyści z realizacji:

Realizacja projektu zmniejszy koszty dostosowania ciepła systemowego o istotny wolumen ciepła odpadowego pochodzącego z odnawialnego źródła energii. Przyczyni się do stymulowania rozwoju miejskich systemów kogeneracji i wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu, wpłynie korzystnie na rozwój lokalnej energetyki w modelu rozproszonym. Rozbudowa zespołu kogeneracyjnego w oczyszczalni oraz rozbudowa miejskiej sieci cieplnej do Parku Wodnego Trzy Fale pozwoli stworzyć konkurencję na rynku energii. Przedsięwzięcie pozwoli na zagospodarowanie ciepła, które obecnie jest wydalane przez chłodnice awaryjne, a spowoduje istotną redukcję CO₂ znacznie powyżej 30% w porównaniu do stanu wyjściowego.

Projekt wpłynie korzystnie na cenę, gdyż możliwe będzie rozłożenie kosztów operacyjnych związanych z funkcjonowaniem infrastruktury energetycznej oczyszczalni, nie tylko na odbiorców usług kanalizacyjnych, ale również na odbiorców ciepła i energii elektrycznej dystrybuowanych poza instalacje Spółki.

Przy odpowiedniej skali przedsięwzięcia umożliwi to spadek jednostkowego kosztu wytwarzania i przesyłu energii za pomocą własnej infrastruktury do poziomu, który jest konkurencyjny z zawodowym rynkiem energetycznym. Projekt wykorzystuje potencjał posiadanych zasobów dla poprawy bezpieczeństwa dostaw energii, racjonalizuje zużycie energii oraz powoduje redukcję środowiskowych oddziaływań związanych z jej produkcją poprzez inwestycje skupiające się na efektywności energetycznej, odnawialnych źródłach energii i redukcji emisji.

Skojarzona produkcja energii elektrycznej i cieplnej poprawi bilans energetyczny oraz stworzy możliwości rozwoju nowych kompetencji i modeli biznesowych opartych na lokalnych odnawialnych źródłach wytwórczych i lokalnym rynku pracy.

Rysunek 1 Kamienie milowe w projekcie rozwoju nowych kompetencji na rynku energii – źródło: Wodociągi Słupsk sp. z o.o.